MOSZNA
2017.01.19 MOSZNA - PAŁAC W TVP-1
Autentyczny przykład bogactwa ludzkiej myśli, polotu ( zdrowej ) wyobraźni i piękna architektury okresu La Belle Epoque, zaprezentowano jako kicz, dziwaczny wykwit kaprysu pruskiego nuworysza, jarmarczne dziwadełko z truposzem na wieży, diabłem zniewalającym hrabiego, afrykańskim złotem, nocnymi strachami, zagubioną białą damą, nieobliczalną ilością pokoi i wież, tragicznym romansem, parkiem przerżniętym przez drwali "na barokowo", suchymi kanałami, wiedźminologią stosowaną ... i całą resztą atrakcji, utrzymanych w identycznym klimacie , co zdaniem twórców tego dzieła, powinno ( niewątpliwie ) wywołać szalone zainteresowanie pałacową ofertą i natychmiast przekierować lawinę ruchu turystycznego w kierunku Mosznej.
HISTORIA KONTRFAKTYCZNA,
... która w Mosznej wcale nie musi mijać się z prawdą
... historia kontrfaktów ? Faktów "ustawionych na sztorc" ?
Badaczy historii, pisarzy, reżyserów filmowych, ponosi czasami wyobraźnia i zastanawiają się wtedy nad pewnym szczególnym, możliwym, choć tylko hipotetycznie, rozwojem wydarzeń w naszych dziejach, w sytuacji, gdyby jakiś istotny fakt historyczny nie zaistniał, lub przybrał zupełnie inną formę,
a więc :
"Co by było, gdyby historia potoczyła się innym torem, niż w rzeczywistości"
Można odnieść wrażenie, że autorów filmu trzeba było celowo przepchnąć przez bajkową barierę lustra do szalonej "krainy czarów", aby mogli znaleźć się w niezwykłym, surrealnym świecie banału i fikcji, bez możliwości wstecznej konfrontacji z realem, co ostatecznie bardzo ułatwiło im przyjęcie każdej z "zamkowych" opowieści za oczywistą prawdę. Dlatego w filmie nie usłyszymy, jak rzeczywistość sprzed "lustra" przeraźliwie skrzeczy ...
Każdy z tych wątków, to odrębna i nieprawdopodobna historia, którą właściwie należałoby rozpatrywać wyłącznie w kategoriach swobodnej ( ... raczej, swawolnej ) i nieprawdopodobnej, literackiej fikcji. A jednak, akurat w tym przypadku, może ona stanowić temat do odmiennych i zupełnie poważnych rozważań, ponieważ zdecydowanie realnie, a nie kontrfaktycznie, uzyskała dzisiaj swoje bardzo konkretne odzwierciedlenie w faktach, czyli to wszystko i mimo wszystko, naprawdę się zdarzyło i posiada swą dokładną lokalizację zarówno w czasie, jak i bardzo konkretnym miejscu !
1. Co stałoby się z posiadłością hrabiego, gdyby ją tak rozparcelować pomiędzy kilku właścicieli o zdecydowanie rozbieżnych interesach ?
Ad. 1.
1. Dzisiejsza hrabiowska posiadłość, rzeczywiście, została bezmyślnie rozparcelowana i "rozmieniona na drobne", co praktycznie uniemożliwia jej zagospodarowanie wg. jednego planu i jednego wzorca. Film o tym nic nie wspomina, a przecież przedpodwórze pałacowe od dziesiątków lat zajmowane jest przez znaną stadninę koni, na kilkuset hektarach lasu dawnej posiadłości gospodaruje nadleśnictwo, natomiast gospodarkę łowiecką prowadzi Ośrodek Hodowli Zwierzyny PZŁ w Warszawie.
2. Jaki otrzymalibyśmy obraz ( ... i z ilu tysięcy puzzli ), gdyby obecni zarządzający zamienili nagle zabytkowy pałac w centrum rozrywki, wzorowanym na saloon'ie z amerykańskiego Disneylandu ?
Ad.2.
2. Historyczny pałac - unikalne, kulturowe świadectwo okresu "La Belle Epoque", faktycznie, został zamieniony w okazjonalną "imprezownię", otoczoną w sezonie jarmarczną scenografią z odpustowymi straganami.
3. Co stałoby się z zabytkowym parkiem i jego wiekowym starodrzewiem, przy zdestabilizowaniu poziomu wód gruntowych ?
Ad.3.
3. W parku od kilku lat nie funkcjonuje ( zorganizowany jeszcze w czasach hrabiego ), złożony hydrosystem - stawy, śluzy, rowy, kanały, który kiedyś gwarantował stały poziom wód w kanałach parkowych. Dysfunkcka tego systemu, gwałtownie przyspieszyła proces zamierania parkowego starodrzewia.
4. Jaki efekt wywoła zaplanowanie oszczędności przy konserwacji kanałów parkowych i kompleksowym remoncie hydrosystemu.
Ad.4.
4. Giną drzewa, a pośród korzeni najstarszych różaneczników i azalii zagnieździły się bobry, które rozkopują brzegi kanałów parkowych, budują nory, powodując wypadanie najstarszych krzewów.
5. Czy park przetrwa i jaki może stawiać opór, jeśli nagle przy pomocy piły zechce ktoś ( ... doslownie ) przemielić go " na barokowo ". Jak przywrócić mu jednym cięciem, ( wyimaginowany ) "pierwotny", barokowy wygląd.
Ad.5.
Proces dewastacji akurat trwa i już widać jego fatalne skutki w całym parkowym ekosystemie : totalnej dekompozycji zadrzewienia, okaleczenych drzewach, zaśmieconej estetyce ( scenografii ) całego pałacowego otoczenia. Obecnie dochodzi jeszcze fatalny dobór gatunków oraz siedlisk dla nowych nasadzeń, które nie tylko z barokową, ale każdą inną estetyką nie mają nic wspólnego ). Park już za czasów hrabiego był prowadzony wg. założeń ogrodów angielskich, co wynika ze stanu faktycznego i dostępnych naukowych publikacji i jest oceną bezdyskusyjną. Szkoda, że nikt tych oczywistych faktów nie zechciał zauważyć, doprowadzając do dalszej bezmyślnej i tragicznej w skutkach deformacji parkowego starodrzewia.
2013.02.01
6. Jaki los czekałby zabytkowy park, gdyby w miejscu naturalnego stawu wybudowano ogromne blokowisko z parkingiem na setki samochodów ?
Ad. 6.
6. W obrębie zabytkowego parku, na środku grobli w kaskadowym systemie stawów, po wycięciu ok. 700 drzew i krzewów, wybudowano pawilon szpitalny - ordynarne blokowisko, którego fundamenty zablokowały naturalny spływ wód powierzchniowych i gruntowych, powodując ich spiętrznie, rozlewiska oraz gwałtowne i masowe obumieranie okolicznych drzew.
2016.01.29
7. Czy i jak często będzie odwiedzał Moszną turysta, któremu nagle przyszłoby usiąść w parku na ławeczce, pod starą lipą, która ( po radykalnych cięciach korony ) utraciła istotną zdolność rzucania cienia ?
Ad.7.
7. Odwiedzający park są zszokowani radykalnym cięciem starych lip, co nie tylko zniechęca do kolejnej wizyty, ale w powszechnym odbiorze wywołuje dla całej posiadłości efekt wtórny w postaci tzw. "czarnego pijaru".
2016.04.07
8. Jak dalece uatrakcyjnimy dzieciom zabytkowy park oraz ile dodatkowej radości im sprawi zabawa, jeśli będą mogły skorzystać z identycznego placu zabaw, jaki mają u siebie na miejskim osiedlu, natomiast naturalne zasoby ... "pozamiatamy" ?
Ad. 8.
8. Ulokowanie miejskiego placu zabaw dla dzieci na obrzeżu podmokłej strefy ogrodowej razi pod każdym względem ( tuż przy rozlewisku pałacowego szamba i w sąsiedztwie ogromnego, organicznego kompostownika ( śmietniska ). Dzieci, odruchowo, zawsze skierują się do podobnego miejsca, które już znają, natomiast przebogate zasoby przyrody pozostaną dla nich nadal nieodkryte i obce.
9. Jak będą się rozwijać egzotyczne rośliny z różnych stref klimatycznych, jeśli zebrane zostaną razem i umieszczone w identycznych warunkach, pod wspólnym kloszem ?
Ad. 9.
9. W pałacowej oranżeria nie ma żadnej pomarańczy i stała się raczej "fikusiarnią", zdominowaną przez wszędobylskie fikusy, w cieniu których zmusza się bananowca, aby dawał sobie jakoś radę w towarzystwie kaktusów, agawy, skrzydłokwiatów, papirusów i niejednego, kolczastego "języka teściowej"
10. Czy ktokolwiek się zastanowi, gdzie mogłaby się podziać reszta z zadeklarowanych 99. pałacowych wież oraz 365. pokoi, ( ... jeśli już zdecyduje się je dokładnie policzyć ... )
Ad. 10.
10. Do dziś nie wiadomo kto i kiedy policzył pałacowe pokoje i wieże, natomiast dokumentacja budowlana określa te wartości jednoznacznie ( 102 pokoje i korytarze oraz 44 wieże i wieżyczki ). Błąd w inwentaryzacji jest znaczny, ponieważ brakuje nam 263. pokoi oraz 55 wież. Zamkowi przewodnicy, oczywiście" nie kłamią, lecz podają jedynie tzw. "fakty alternatywne", odwołując się przy tym do ... legendy ( prosta matematyka nie opiera się jednak na żadnych dowodach, których źródłem mogłaby być nawet najbardziej "uwiarygodniona" legenda ).