Można powiedzieć bez przesady, że orzech ( co prawda ) szary, ale wyjątkowo ... jary. Niepozorny jako drzewo ( do 25 m wysokości ),potrafi jednak  zachwycić jesienią złotym ubarwieniem liści, natomiast ogrodnicy odkryli jego dodatkowe atuty, dotychczas głęboko ukryte w ... genach.

 Sadzonki 2 - 4 letnie orzecha szarego

                     tel 77 466 84 62

Jest kolejnym amerykańskim gościem w Mosznej, niezbyt licznym, chociaż w latach 70. ub.w. sadzanym na obrzeżach leśnych dróg jako ... "orzech czarny" , który bywał  także czasami spotykany  w starszych drzewostanach sadzonych jeszcze w czasach hrabiego.Taką też informację uzyskałem kiedyś od miejscowego robotnika leśnego (p. Jędrzejczaka ), który dokładnie znał miejsca nasadzeń.Okazało się jednak dopiero teraz, że ( co prawda ) miejsca się zgadzały, natomiast, co do gatunku, są to orzechy ... jak najbardziej , szare, o zupełnie odmiennym pokroju korony, kształcie liści oraz innych owocach ( zielonkawo - żółte, lepkie, pokryte włoskami, "limonki" ). Najliczniej występują w okolicach "wawrzyńcowickiego" mostku w południowym kompleksie leśnym (oddział leśny nr 218a).


Zainteresowanie tym gatunkiem gwałtownie wzrosło w związku z licznie zakładanymi plantacjami orzecha włoskiego (Juglans regia),  u którego nie udało się dotychczas wyhodować odmian karłowych, znacznie ułatwiających zabiegi pielęgnacyjne  i  sprzyjających lepszemu owocowaniu . Okazało się, że rozmnażanie orzecha włoskiego z nasion powoduje, iż następne pokolenie tylko w ok. 70% dziedziczy cechy rośliny matecznej. Problem dziedziczenia cech związanych z  jakością  owoców rozwiązywało szczepienie, natomiast sprawą niemożliwą do rozwiązania pozastawał nadal jego niski poziom adaptacji klimatycznej oraz  wysokopienność. 

W tym właśnie momencie pojawił się nasz "szary bohater". Po eksperymentalnych próbach wykorzystywania podkładek orzecha szarego do zaszczepiania na nim orzecha włoskiego, uzyskano rewelacyjne wyniki : wzrosła zdecydowanie odporność nowych odman, szczepy już w drugim roku zaczynały owocować, drzewka przyjmowały formy o 30 - 40% niższe, natomiast wydajność orzechów zwiększała się z 2-4 ton do 5-6 ton z hektara - i  to wszystko załatwił taki niby niepozorny ... "szaraczek" ...