2023.12.28  JEDNYM SŁOWEM : ... "KAPLICA" ... .

 

2023.12.28 PRZYKŁADY KAPLIC I KRZYŻY PRZYDROŻNYCH

2024.01.28 ŚWIĘTA RODZINA - RÓŻNE FORMY I MIEJSCA KULTU.

2024.02.19 MOSZNA - PRAWDY ALTERNATYWNE

CZĘŚĆ I 

LAPIDARIUM

    Tylko szczątki Julianny KING, Angielki, guwernantki dzieci hrabiego Franciszka Huberta von Tiele-Winckler, zostały z tego miejsca ekshumowane i przeniesione na cmentarzyk rodzinny von Tiele-Wincklerów w Mosznej. Kilka pozostałych grobów zrównano z ziemią ( granitowe płyty nagrobne zostały pocięte i  rozgrabione a krzyże nagrobne, resztki zdobień kamieniarskich i kamienne płyty zatopiono w okalającym wyspę stawie. Miejsce dawnych grobów nie zostało oznakowane. Elementy nagrobków spotykane pod ogrodzeniem rodzinnego cmentarzyka mogą być również fragmentami grobów z Wyspy Wielkanocnej ... .

Dzieci Franciszka Huberta von Tiele-Winckler z matką ( Jelką von Lepel ) oraz guwernantką Julianną King z zespołem komediantów organizujących dziecięcą zabawę. Nazwisko guwernantki nie występuje w ewidencji ludności Urzędu Gminy Strzeleczki, Biała, UM w Prudniku, ani w Archiwum Akt Dawnych w Opolu.

 

 2022.02.06  (13:54 ). Czyszczenie stawu wokół Wyspy Wielkanocnej. Nabrzeże jest jeszcze ... "czyste" - wolne od pozostałości po nagrobkach, które ciągle tkwią zatopione w przydennym mule.

 

  2022.02.06  ( 13:31 ). Na skarpie pojawia się pierwszy element jednego z nagrobków, wydobyty przez koparkę z dna stawu.

 

  2022.02.27  (12:11 ). Spoób obróbki kamieniarskiej płyty sugeruje, że na odwrotnej stronie mogą znajdować się informacje o osobach, które na wyspie znalazły miejsce wiecznego spoczynku.

 2022.09.04  (13:12 ). Po intensywnych opadach deszczu bardzo szybko podnosił się poziom wody i płyta wielokrotnie znikała pod jej powierzchnią.

 

2023.09.24  ( 13:06 ). Gdy poziom wody opadał, płyta nagrobna znowu stawała się widoczna ... .

 

2023.10.01  ( 13:09 ). Płyta tuż przed operacją odwrócenia na "prawą stronę" dla odsłonięcia ew. napisów ( informacji o osobach, które pochowano na wyspie ).

 

2023.10.13  ( 16:17 ) ). Niestety, ale po odwróceniu płyty ukazała się tylko wygładzona powierzchnia bez napisów. Obok niej wyłoniły się z błota inne elementy nagrobków, co jednoznacznie potwierdza historię o lokalizacji cmentarzyka i jego dewastacji.

 

2023.10.13  ( 13:09 ). W odległości zaledwie kilku metrów od płyty znajduje się inny element nagrobka, który oblany wodą i wessany w błoto jest trudny do wydobycia bez narażenia na uszkodzenie.

 

2023.10.13  ( 16:18 ). W tym miejscu Wyspy Wielkanocnej znajdowało się kilka grobów ( ... wspomina się o czterech ), więc zatopionych resztek nagrobków może być znacznie więcej.  Są one ostatnim, cennym i prawdziwym śladem historii tego miejsca. Nie potrzeba inwestycyjnych milionów złotych, aby przywrócić wyspie jej dawny, naturalny charakter, łącząc parkowy i ogrodowy anturaż, historię, tradycję i kulturę w jedno, wysycone artystycznym smakiem, architektoniczne dzieło. Poszukiwanie, lub tworzenie  ( ... na siłę ) turystycznych ... "atrakcji", poprzez naiwne i prymitywne zabiegi z pogranicza bezguścia i tępej profanacji jest w tym miejscu wyjątkowo rażące i musi być poddane zdecydowanej krytyce ... .

 

2024.01.03  Resztki nagrobków pod ogrodzeniem cmentarzyka rodziny von Tiele-Winckler w Mosznej.

 

 ... A może jednak, mimo wszystko, pójść w kierunku podobnych rozwiązań, jak wyżej ?

 

CZĘŚĆ II

KAPLICA

 

2023.12.17  ( 13:30 ). Park w Mosznej  -  Wyspa Wielkanocna. Chcąc uniknąć niekontrolowanego wybuchu emocji, lepiej nie patrzeć powyżej na ... kapliczną makabreskę. Bezpieczniej spojrzeć niżej w ślepą przestrzeń ( ... drewnianego obrysu ) poprzedniej kapliczki i wypełnić ją sensowną treścią, uruchamiając własną wyobraźnię.

"Logika zaprowadzi cię z punktu "A" do punktu "B", natomiast wyobraźnia zaprowadzi cię wszędzie" (Albert Einstein).

 

... najpierw jednak kawałek "kaplicznej" historii ...

 

2011.03.26  ( 10:31 ).  Resztki daszka po kapliczce z czasów hrabiego i współczesny, uszkodzony, gipsowy odlew Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Faktycznie, w kapliczce znajdowała się kiedyś figurka św. Franciszka - postaci świętego, który pod każdym względem niezwykle harmonijnie i wielkodusznie komponował się z naturalnym ( ... parkowym ) otoczeniem przyrody.  Naprzeciw znajdowała się ławeczka na której często siadała Matka Ewa ( diakonisa protestancka, córka hrabiego Huberta, która całe swe życie poświęciła porzuconym dzieciom, ludziom starszym i schorowanym, edukacji młodzieży, ratowaniu ludzi z marginesu społecznego i prostowaniem ich dróg życiowych ).

 

2020.11.21 WYSPA CHIŃSKA, JAPOŃSKA, CZY WIELKANOCNA ?

2020.10.31 MATKA EWA - 154. ROCZNICA URODZIN

2022.07.07  ( 12:49 ). Nowa  kapliczka z Matką Boską Częstochowską zwraca na siebie uwagę swą  prostotą, chociaż biel nie jest tutaj najszczęśliwszym wyborem, podobnie jak girlandy plastikowych kwiatów.

 

2023.07.16  (  07:33 ). Nagła zmiana. Teraz będzie najpiękniej, chociaż nie wiadomo jeszcze, kim i czym ( ... jaką treścią ) nową kaplicę wypełnić. Kaplica ma teraz bardziej przypominać ubogacone, neogotyckie, wschodnie skrzydło pałacu, niż betlejemską stajenkę, chociaż, tak po prawdzie, to właśnie ona była na Ziemi pierwszym Domem Bożym z Jego osobistego wyboru. Konstrukcja kaplicy ( ... jako bryły ) razi rozmiarami, kształtem oraz "wykwintnym", dekoracyjnym wykończeniem. Konserwator nie miał pojęcia, że kaplica znajdzie się w parku na drzewie i stąd jej dekoracyjny "przepych" ( ... zastanawiał się jeszcze nad maswerkami i wewnętrznym reliefem, ale ostatecznie od tego zamiaru odstąpił ). Zadaniem konserwatora była rekonstrukcja kaplicy z  jej niekompletnych, luźnych szczątków, z których tylko niektóre fragmenty, mimo "zarobaczenia" przez... ksylofagi ( głównie kłopotka ),  zostały w kilku miejscach wmontowane w nową konstrukcję. Jeśli nie przeprowadzono uprzednio solidnej konserwacji termicznej i chemicznej, szkodniki bardzo szybko opanują nowe fragmenty konstrukcji i można bezbłędnie założyć, że smutny los kaplicy jest już z góry przesądzony, co nastąpi dosyć szybko, jeśli nadal pozostanie na "świeżym powietrzu". Przeniesienie nadrzewnej kapliczki do kaplicy pałacowej rozwiązałoby problem ( ... mały gotyk można połączyć bezkolizyjnie z gotykiem "nieco" większym ).

 

2023.11.01  ( 12:36 ).  Żal pomnikowego dębu ... . Kora i drewno dębowe są zasobne w kwaśne garbniki, które ( ... na styku ) znacznie przyspieszą korozję żelaza, pozostawiając wewnątrz pnia rozległe, sine zacieki, które zaburzą jego funkcje życiowe. Umocowanie kaplicznej skrzyni wygląda na  mało solidne i niezbyt pewne ( ... prowizoryczne ! ), biorąc pod uwagę nie tylko przyspieszoną korozję żelaznego haka, ale również aktywność żarłocznych kłopotków ( ... co potwierdzają już widoczne, charakterystyczne, drobne otwory na krawędzi poddasza ).

 

2023.10.01  ( 12:58 ). Wykręcone, sztukowane ( spawane )  "ucho" zaczepu nie gwarantuje trwałości zawieszenia, a konstrukcja ma znaczny ciężar i spore rozmiary, więc może stwarzać niemałe zagrożenie dla przebywających  w pobliżu osób.

 

2023.10.21 ( 15:56 ). " Siądź sobie gościu pod kaplicą,

                                                   lecz,

                                                           mimo wszystko,

                                                                      nie siadaj zbyt ...

                                                                                          blisko ... .

======================================================================================================

 " Gościu siądź pod mym liściem a odpoczyń sobie
Nie dojdzie cię tu słońce przyrzekam ja tobie
Choć się nawysszej wzbije a proste promienie
Ściągną pod swe drzewa rozstrzelane cienie "… .

Jan Kochanowski

 2023.09.24  ( 12:28 ). ... magiczne ziółka, trawy, polne kwiaty,  i ... plastikowa pstrokacizna ... . Ludowa magia z pogranicza okultyzmu i estetyczny szok,  scenografia wywołująca chaos i niepokój. Autentyczne chrześcijaństwo to równowaga i harmonia w sferze najwyższych uczuć, podziw piękna i radość życia ( ... co bardzo łatwo wywołuje  skojarzenie piękna przyrody z obecnością Boga ( ... np. w "Poezji św. Jana Pawła II", czy w "Kwiatkach św. Franciszka" ... ).

 

2023.09.24  ( 13:00 ). Główną postacią w kaplicy jest figura Matki Bożej Bolesnej ( ... ze znacznymi uszkodzeniami ). Figury nie poddano konserwacji, przed umieszczeniem w kaplicy, maskując jej wady estetyczne ( ... odpryski farby )  girlandami plastikowych kwiatów. Umieszczono też ludowy "stereo-obraz" Matki Boskiej Częstochowskiej ze śladami cięć na twarzy, dokonanych przez barbarzyńców, podczas próby kradzieży i wywiezienia obrazu. Niewielki ( ... proporcjonalnie ) plastikowy, różowy krucyfiks z ozłoconym Chrystusem i dwoma, płonącymi elektronicznie, "łotrzykami" po bokach, dopełniają reszty estetycznego bezguścia. Zafundowany kaplicy wystrój jest koszmarny w zestawieniu z chaotycznie "poupychaną" religijną treścią oraz głęboką refleksją, którą powinien wywoływać, jak również wartościom, którym taka prezentacja  powinna służyć.

Do klasztoru w Mochowie pod Głogówkiem jest z Mosznej zaledwie 15 km ... .

2023.09.24  ( 13:03 ). "Drugi wymiar" obrazu jest w sporej części nieczytelny i trudny do poprawnej identyfikacji ( ... Święta Rodzina ? ).

 

2023.09.24  (13:02 ). "Trzeci wymiar" nie wzbudza już żadnych wątpliwości. Obraz, a tym bardziej kapliczka, nie mogą przypominać siekanego kotleta, czy puszki z sardynkami, gdzie producent ( ... w trosce o dobro klienta ) stara się upchnąć towaru ponad granicę wytrzymałości opakowania. Akurat w tym przypadku, przesadnie zagęszczony detaliczny "koncentrat" treści staje się coraz mniej czytelny i wbrew założeniom na pewno, jako skuteczna forma przekazu, nikomu nie służy.

 

2023.09.24  ( 13:01 ). Czy publiczne wystawienie figury Matki Bożej w takiej postaci jest wyrazem Jej uwielbienia, czy próbą wykpienia a nawet ... profanacji ? 

      Być może jest to tylko impulsywna i ... kompletnie bezmyślna próba wejścia z nową "atrakcją" w naiwne klimaty Disneyland'u, modne, podziwiane i uwielbiane przez obecnych pałacowych zarządców. Jednak w najprostszym odbiorze, uszkodzenia figury Matki Bożej Bolesnej jeszcze potęgują  wrażenie Jej niewyobrażalnego cierpienia ... .

 

Von Tiele-Winckler'owie byli rodziną protestancką, za wyjątkiem Waleski, żony Huberta von TW, która była katoliczką. Dzieci Waleski i Huberta były ochrzczone w kościele katolickim, natomiast po dojściu do pełnoletności same podejmowały decyzję w którym kościele pozostać. Nie jest znany przypadek, aby ktoś pozostał w kościele katolickim.

Maryja w kościołach protestanckich

     Dla katolików Maryja jest Matką Boga, zawsze dziewicą, niepokalanie poczętą i wniebowziętą – to cztery podstawowe dogmaty maryjne. Kim jest Maryja dla protestantów?

     Maryja dla wszystkich chrześcijan jest przede wszystkim Matką Boga. Św. Ambroży z Mediolanu nazwał ją „wcieleniem Kościoła”, ponieważ zamieszkała w niej pełnia boskości, stała się nosicielką Ducha Świętego. Św. Augustyn nazwał Maryję „pierwszą chrześcijanką”, ponieważ niektóre fragmenty Ewangelii mogły być przechowane w ludzkiej pamięci tylko za sprawą Matki Jezusa. Jednak ojcowie Kościoła byli bardzo konsekwentni i wprowadzili obowiązującą zasadę, w myśl której Matka Boża może być obecna w chrześcijańskiej narracji jedynie w kontekście Chrystusa. Ta nadrzędna zasada tyczy się także apostołów, których świadectwo zawsze jest przedstawione w relacji z Chrystusem. Dlatego inne przekazy o życiu Maryi i apostołów nie weszły do kanonu pism Nowego Testamentu. Tworzą one tak zwaną Tradycję Kościoła. Maryja nie posiada własnej boskości, lecz bierze bezpośredni udział w boskości Jezusa. Dzieje się tak nie ze względu na Jej ewentualne cudowne poczęcie itp., lecz jak najbardziej za sprawą Jej człowieczeństwa.
W Jezusie Bóg stał się człowiekiem. Dla tego zjednoczenia niezbędna była właśnie ta ludzka część, którą ofiarowała Maryja, poddając się działaniu Ducha Świętego. W kontekście integralności bóstwa Chrystusa i Jego uniżenia oraz zrozumienia pełni Objawienia, niezbędne jest zachowanie w osobie i świadectwie Maryi 100% człowieczeństwa. (…)

     Niemniej bardzo ważna jest sama Maryja jako personifikacja Kościoła, w którym zamieszkała pełnia boskości, oraz Jej świadectwo jako pierwszej chrześcijanki. Gdyby wraz ojcami Kościoła rozumieć charyzmat Maryi w ten sposób, to jest on dostępny dla każdej kobiety i każdego mężczyzny jako przyjęcie łaski Chrystusa, podporządkowanie się woli Ducha Świętego oraz świadectwo życia. Odpowiadając na drugą tj. dogmatyczną część pytania, powiem tylko, że prawdy wiary o Maryi jako Matce Boga i Jej dziewictwie mają ewangeliczną podstawę i są przyjmowane przez protestantów z całym kanonem prawd wiary starożytnego Kościoła. Jeśli chodzi o niepokalane poczęcie i wniebowzięcie, to należą one do świadectw pozabiblijnych i nie pozostają w relacji z Chrystusem. Dodają jedynie nieco samej osobie Maryi, co w kontekście nauki o zbawieniu człowieka z grzechu łaską Chrystusa, nie jest konieczne … .

     Wszyscy protestanci traktują Maryję tak, jak opisałem to powyżej: jako wyjątkową kobietę, jedyną w swoim rodzaju, która jak nikt w historii ludzkości, całkowicie podporządkowała się woli Boga.

 

… wywiad ks. Grzegorza Szczygła MS z ks. drem Romanem Prackim, teologiem, proboszczem parafii ewangelicko-augsburskiej w Krakowie.

 

2024.01.03  ( 14:97 ). Można odnieść wrażenie, że jest  jawną intencją odkrywców kaplicznej inskrypcji, aby szczególną "atrakcję turystyczną" Wyspy Wielkanocnej, traktować co najmniej, jak w przypadku sensacyjnego odkrycia szczątków żółwia na Galapagos z inskrypcją Noego pod skorupą.

        Starałbym się nadal zachęcać do zainteresowania pokojowym i niezwykle twórczym okresem europejskiej historii   ( La Belle Epoque,  1871 - 1914 ), rozwojem nauki ( ekonomii, techniki, technologii, transportu ) i kultury ( ... walce wiedeńskie, impresjoniści francuscy, secesja ... ). Był to równolegle okres rozkwitu posiadłości rodziny von Tiele-Winckler w Mosznej. Dzisiejsze odgrzewanie klimatu września 1939 r., czyli konfliktu i wojny w cudownym otoczeniu piękna przyrody, wraz ze wspomnieniem świętego Franciszka, jest nie tylko bezmyślne i prymitywne, ale wyjątkowo naiwne i prowokująco głupie.

2023.10.01  ( 13:05 ).  Wyspa Wielkanocna. A jednak ktoś jeszcze potrafi zachwycić się resztkami jesieni w naszym parku ... .

( ... uzyskano zgodę na publikację wizerunku ).

 

2015.10.25  ( 14:36 ). Wyspa Wielkanocna przed zniszczeniem naturalnego odnowienia - ten klimat wysycony do bólu barwami jesieni jest już dzisiaj nie do odtworzenia i kolejnego przeżycia w oryginale.