2024.03.19  MOSZNA - WIELOKROTNE ODBICIE ECHA HISTORII EUROPEJSKIEJ KULTURY

 

Logika zaprowadzi cię z punktu "A" do punktu "B" - wyobraźnia zaprowadzi cię wszędzie ... .

Albert Einstein

 

       Jesteśmy tu i teraz, ale wyobraźnia bez żadnych przeszkód, może przenieść nas do  praźródeł  europejskiej kultury, czasami, zatrzymując się tylko, na chwilę,  przed wyborem drogi na kolejnych rozjazdach. Dokonanych wyborów przez historię nie można dziś poddawać żadnej sensownej krytyce, a tym bardziej ocenie, ambitnie uznawanej za obiektywną. Możemy snuć najbardziej fantazyjne wątki, opisując dawne wydarzenia, ale zawsze będą to tylko autorskie ( eksperymentalne ) próby opisu historycznej materii, zbyt odległe od niewyretuszowanego realu ( ... faktycznego klimatu ) czasów zaprzeszłych, dawnych zdarzeń oraz motywacji ( ... emocji, zachowań ) ludzi biorących w nich udział. Bardzo często fikcja literacka dominuje i niszczy resztki żywych faktów, wskutek  ich przemodelowania i przebarwienia historii rzeczywistej ( ... licentia poetica ? ) , ponieważ wydaje się ona autorom trudno przyswajalna ( ... zbyt prosta, szara i ... "brzydka" ). A przecież wystarczyłoby docenić w niej tylko to, że jest prawdziwa i w tej niezmienionej, naturalnej formie opisać i utrwalić jej istotę oraz przekazać dalej ... . Interpretacja historii zbyt często pozostaje swobodną grą autorskiej, nazbyt wybujałej wyobraźni, tworząc obrazy, których wierność przekazu i wysnute wnioski bywają bardzo odległe od prawdy oraz poprawnej, warsztatowej formy, która powinna przypominać błysk flesza i wielowymiarową, dobrze wyostrzoną fotografię.

 

800_Renesans_01.JPG

2023.07.23  ( 06:32 ). Wieża myśliwska – koronkowe wykończenie zachodniego skrzydła - renesans, nawiązanie do sztuki starożytnej –  mity greckie ( Marsjasz i Apollo pod tarasem ogrodowym ) oraz kariatydy, wspierające poddasze wieży, sceny myśliwskie, zdobienia roślinne, owoce, … symbolika i plastyczne łączenie ozdobników ... .


800_Renesans_02.JPG

2023.07.23 (06:38 ). Zespół pałacowo – parkowy w Mosznej, ( z samego założenia : dopełniająca się wzajemnie harmonijna kompozycja plastyczna ), przestał mieścić się w ramach koncepcji własnej epoki, gdyż został sztucznie ( ... brutalnie ) wypchnięty bliżej zjawisk znacznie późniejszych : socrealizmu i architektonicznego surrealizmu ( skaczące sikawki w basenie ogrodowym ), a nawet brutalizmu (... fikuśna oranżeria, parterowy ogród karciany ).


Holbein-erasmus.jpg


        Erazm z Rotterdamu, łac. Desiderius Erasmus Roterodamus, właściwie Geert Geerts, Gerhard Gerhardson. ( ur. 28.10.1466 r. w Rotterdamie, zm. 12.07.1536 r. w Bazylei ) – niderlandzki duchowny katolicki, pisarz oraz uczony : filolog, filozof i pedagog ). Jeden z czołowych humanistów renesansu.

Hubert von Tiele-Winckler zakupił Moszną w 400. rocznicę urodzin Erazma z Rotterdamu.

 Książę humanistów, propagator kultury antycznej, oskarżony o herezję.    Głosił, że człowiek z natury jest dobry, zło zaś pochodzi z niewiedzy.

        "Poglądy pedagogiczne Erazma charakteryzują się ciepłem i serdecznością względem dzieci i młodzieży. Sprzeciwiał się on szkole takiej, jaka istniała, zwłaszcza surowemu traktowaniu uczniów przez nauczycieli. Nie podobały mu się również treści i metody nauki szkolnej. Uważał, że nauka w szkole ma być przyjemna dla dziecka, sprawiać radość, pociągać. Przekonywał, że kształcenie powinno opierać się na językach klasycznych – łacinie i grece, a historia, geografia, matematyka powinny pełnić rolę służebną w stosunku do literatury. Jeśli chodzi o metodę nauki, Erazm zalecał m.in. De ratione studii – umieszczanie greckich i łacińskich sentencji w widocznych miejscach domu (w tym na ścianach), tak, aby ciągle czytane przez uczącego się, wspomagały naukę i koncentrację."


800_la-maison.jpg

 

 

 

        Bruksela - Anderlecht : Dom Erazma z Rotterdamu ( 1466 - 1536 ). Ogród utrzymywany w stylu renesansowym, a więc z zachowaniem formy, która idealnie wpisywałaby się w otoczenie zachodniego skrzydła pałacu w Mosznej, gdzie przestrzeń wypełniono bliżej nieokreślonym, obumierającym, ogrodowym ... "parterem".

Można odnieść wrażenie, że dzieło Erazma z Rotterdamu powstało w Mosznej i to zupełnie współcześnie.


800_Erazm_Kopernik_01.jpg


         Dom Erazma w Brukseli – Anderlechcie. Obraz przedstawia spotkanie wiodących umysłów okresu renesansu z Mikołajem Kopernikiem ( 1473 - 1543 ).


800_Erazm_ksiki_01.jpg


Obok wystawiono książki z zamazanymi przez cenzurę fragmentami tekstów. Część z nich odsłonięto, neutralizując nałożony barwnik i ukryte treści, uważane przez cenzorów za zakazane, stały się znowu czytelne..

800_Erazm_ksiki_02.jpg

Książek po "operacji" cenzorskiej jest znacznie więcej.

         W Mosznej można również ( ... zupełnie współcześnie ) zauważyć podobne, choć wydaje się mniej świadome praktyki, polegające m.in. na przysłanianiu ( zamazywaniu, " unieczytelnieniu " ) pałacowych elewacji skaczącymi sikawkami, plenerowymi estradami, polami namiotowymi, a nawet konkurencyjną „architekturą pneumatyczną” ( … pompowane powietrzem plastikowe zamki, łuki triumfalne, czy dynamiczny … „zorbing” w wersji ekstremalnej ).

 

 

800_Dom_Erazma_plan_02.JPG

         Belgowie, akurat w tej części Brukseli, najbardziej cenią sobie dwie atrakcje turystyczne : stadion RSC Anderlecht oraz  Maison d'Erasme  ( dom Erazma z Rotterdamu ). Obydwa miejsca nie są zbyt od siebie odległe, więc z reguły odwiedzane są łącznie. Jednak mieszkańcy doceniają znacznie bardziej obecność spokojnego i mądrego Erazma, aniżeli stadionowych kiboli, którym po wyjściu ze stadionu chodniki bardzo często wydają zbyt wąskie, więc  korzystają spacerowo z dachów zaparkowanych na poboczu samochodów.


800_Dom_Erazma_plan_03.JPG

 ... stadion z bliska ... .

800_Dom_Erazma_plan_04.JPG

 ... dom Erazma ... z renesansowym ogrodem.

800_Erazm_ogrd_04.jpg

 ... ogród renesansowy  ( 01 ).

800_Erazm_ogrd_03.jpg

  ... ogród renesansowy  ( 02 ).

800_Erazm_ogrd_02.jpg

  ... ogród renesansowy  ( 03 ).

800_Erazm_ogrd_01.jpg

  ... ogród renesansowy  ( 04 ).

 

800_Cyceron_01A.Jpg

Człowiek potrzebuje do życia ogrodów i bibliotek " ( Cyceron ).



 

         Marek Tulliusz Cyceron (łac. Marcus Tullius Cicero), inaczej Marek Tulliusz Cycero (ur. 3 stycznia 106 p.n.e., zm. 7 grudnia 43 p.n.e.) – pisarz, mówca, polityk, dowódca wojskowy, filozof, prawnik i kapłan rzymski.          

        Współcześnie uważany za jedną z najważniejszych postaci w dziejach światowej literatury. Podkreślał, że większa jest trwałość dowcipu niż siły, więc chętnie oddałby dwa militarne triumfy za dobrze ułożoną mowę.


800_Marsjasz_01.JPG

2024.02.18  ( 12:28 ). Cycero uwielbiał kulturę grecką, więc smutną historię Marsjasza poznał na pewno. Nie potrafię zrozumieć dlaczego akurat ten makabryczny motyw z mitologii greckiej utrwalony został w formie zespołu rzeźb u podstawy tarasu ogrodowego ( ... otwarcia na piękno ), ... trudno odgadnąć ... .

 2019.01.08 Marsjasz

 

800_acina_02.JPG

 

800_acina_kpl_01.JPG

 ... przysłowia łacińskie, popularne zwroty i powiedzenia ... warto sięgnąć do naszych cywilizacyjnych "korzeni" ... .

 

800_Parter_A_02.JPG

  2023.10.21 ( 15:39 ). Jardinière - tarasowa patera ogrodowa, po kunsztownej renowacji, kolejny raz narażona jest na zniszczenie wskutek braku zabezpieczeń, przed zgubnym wpływem warunków atmosferycznych, ... 

 

800_Koryto_02.JPG

 2024.03.03  ( 12:36 ) ... , potraktowana jako kompostownik  ... "odpadków organicznych".

 

800_Nowe_krzewy_01.JPG

 2024.01.29  ( 13:35 ). Nowe nasadzenia krzewinek w tzw. parterowym ogrodzie "karcianym" wkrótce po posadzeniu usychają. W ciągu jednego sezonu obumarły bukszpan zastąpiono irgą, która również, ( ...  co widać ) niemal  w całości jest martwa.

 

800_Krzewinki_martwe_02.JPG

2024.01.24  ( 15:18 ).  CYCERONIE ! Czy naprawdę ... takich potrzebujemy ogrodów ?

 

800_Krokusy_07.JPG

 2024.03.03  ( 12:32 ). Na krótką chwilę ogrodowe cmentarzysko ożywiły krokusy.

 

800_Krokusy_04.JPG

 2024.03.03  ( 12:29 ).

 

2022.05.06 ZAWRACANIE DESZCZU DO NIEBA ... .